Zachowek jest instytucją prawną, zabezpieczającą interesy osób bliskich, które zostały pominięte w testamencie. W praktyce oznacza to, że osoby te mogą rościć sobie pieniężną zapłatę części wartości spadku. 

Komu przysługuje zachowek (https://adwokat-kaliszewski.pl/zachowek/)? 

Przysługuje on najbliższej rodzinie, czyli: 

• zstępnym zmarłego – to znaczy dzieciom, w przypadku ich śmierci, przysługuje on ich dzieciom, następnie wnukom itd.
• małżonkowi
• rodzicom – w przypadku gdyby byli powołani do spadku z ustawy

Nie przysługuje on zatem:

• osobom wydziedziczonym w testamencie
• osobom, które zrzekły się dziedziczenia
• małżonkowi, z którym zmarły pozostawał w separacji
• dalszym krewnym (teściowie, synowa itp.)

(Art. 991 Kodeksu Cywilnego, §1)

W jaki sposób oblicza się zachowek?

Zgodnie z artykułem 991 Kodeksu Cywilnego „Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału”.

Kwestię tę zobrazuje następujący przykład:

Żona zmarłego, Pani Anna nie została ujęta w jego testamencie. Małżeństwo było bezdzietne, rodzice zmarłego nie żyją, a on sam nie posiada rodzeństwa. Testament obejmował mieszkanie o wartości 500.000 zł., Samochód osobowy o wartości 100.000 zł., oraz pieniądze w kwocie 70.000 tysięcy złotych, więc  wartość spadku wynosi 670.000 tysięcy. W testamencie zmarły przepisał wszystko innej kobiecie, gdyby nie to, Pani Anna otrzymałaby wszystkie rzeczy zawarte w testamencie. Zachowek gwarantuje jej połowę dziedziczenia ustawowego, więc: 670.000zł : 2 = 335.000 zł. Taką kwotę może rościć sobie Pani Anna względem kobiety, którą zmarły wskazał w testamencie. 

Przeczytaj także: https://adwokat-kaliszewski.pl/prawo-karne/

Sytuacja wygląda inaczej w wypadku, gdyby Pani Anna była niezdolna do pracy, wówczas przysługuje jej 2/3 wartości udziału spadkowego. Zatem: 670.000zł x 0,66 = 442.200zł. To jest kwota, której zapłaty może żądać Pani Anna od kobiety, wskazanej przez zmarłego w testamencie.

Sprawy zachowku jak i kwestie prawa spadkowego reguluje księga czwarta kodeksu cywilnego, zatytułowana Spadki.

Przy współpracy: https://adwokat-kaliszewski.pl/